Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej
w Choroniu
Nasza szkoła
Nasz patron
Maria Konopnicka, z domu Wasiłowska, urodziła się 23 maja 1842r. w Suwałkach. Była córką Scholastyki z Turskich i Józefa Wasiłowskiego, obrońcy sądowego w Suwałkach. Po śmierci matki wraz z ojcem i rodzeństwem przeniosła się do Kalisza. Tu spędziła dzieciństwo. Przez rok uczyła się wraz z siostrą, Wandą, w szkole Panien Sakramentanek na Nowym Mieście w Warszawie. Tam poznała Elizę Pawłowską, późniejszą Orzeszkową.
W 1862 r. Maria wyszła za mąż za Jarosława Konopnickiego, właściciela wsi Bronów pod Łęczycą.
W latach 1863-1865 przebywała w Niemczech, dokąd udało się zbiec jej mężowi, uwięzionemu za udział w powstaniu styczniowym. Po powrocie do kraju zajęła się Konopnicka obowiązkami macierzyńskimi. Miała sześcioro dzieci: Tadeusza, Stanisława, Zofię, Helenę, Jana i Laurę.
W roku 1875r. Maria Konopnicka oddała po raz pierwszy do druku swój wiersz ,,Zimowy poranek”, który ukazał się w czasopiśmie ,,Kaliszanin”. Rok później ukazały się jej wiersze w ,,Tygodniku Ilustrowanym”.
W roku 1877 Maria opuściła męża i wraz z dziećmi przeniosła się do Warszawy.
Okres warszawski w życiu Konopnickiej była niezwykle bujny. Udzielała lekcji literatury i historii polskiej, stała się współpracowniczką szeregu czasopism, jako poetka zdobywała coraz większe uznanie i pozyskiwała sobie serca czytelników. W latach 1882-1883 była redaktorką ilustrowanego czasopisma dla kobiet ,,Świt”. W swoich utworach szczególnie interesowała się sprawami społecznymi i poprawianiem doli ludu i robotników. Konopnicką nazywano orędowniczką skrzywdzonych, poetką niedoli. Zaangażowała się w działalność patriotyczną, antypolskiej polityce zaborców przeciwstawiała utwory służące krzewieniu poczucia polskości. Zaczęła pisać pod pseudonimem Jan Sawa lub Jan Waręż.
W latach 1890 – 1903 większość czasu poświęciła na podróże po Europie. Przez cały czas nie traciła jednak kontaktu z krajem, na bieżąco interesowała się sprawami polskiego narodu.
W roku 1902 odbył się jubileusz 25 – lecia twórczości literackiej poetki. Jako dar narodowy ofiarowano Konopnickiej dworek w Żarnowcu. Od tej pory poetka spędzała tu większość czasu.
Zmarła 8 października 1910 r. we Lwowie.
Nasza historia
Historia szkoły w Choroniu sięga roku 1912, kiedy to wójt choroński Franciszek Rajczyk i sołtys Piotr Potempski podjęli inicjatywę budowy szkoły. Starania te nie zostały wówczas uwieńczone sukcesem, podobno z winy niektórych mieszkańców nie aprobujących idei współfinansowania szkoły przez gromadę. Nie przeszkodziło to jednak w organizacji nauczania. W latach 1912-1918 w Choroniu w miesiącach zimowych pobierano naukę w prywatnym domu ( obecnie ul. Wolności 31 ). Lekcji udzielali wówczas przygodni nauczyciele. Mieszkanie i utrzymanie było dla nich atrakcyjną zapłatą w tamtych trudnych, wojennych czasach- toteż chętnych nie brakowało.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku pojawiły się szanse na utworzenie całorocznej szkoły. Inauguracją nowej 6-cio klasowej szkoły podstawowej był początek roku szkolnego 1919/1920. Wtedy była to jeszcze skromna jednoizbowa szkoła, ale już w roku 1921 udało się wygospodarować drugą izbę lekcyjną. Wciąż jednak były to izby w dwóch różnych prywatnych domach. Trzeba więc było wybudować nowy budynek z przeznaczeniem na szkołę. W roku 1924 do wybudowania szkoły w Choroniu zgłosił się przedsiębiorca Wacław Konieczny, szkoła miała powstać w ciągu trzech lat. Z powierzonego zadania Konieczny się jednak nie wywiązał i w 1929 roku z inicjatywy mieszkańców Choronia powstał Komitet Budowy Domu Ludowego. Komitet przeprowadził zbiórkę pieniędzy na potrzeby budowy szkoły i w 1931 roku nową szkołę oddano do użytku.
Budynek szkoły powstał na Wojnówce przy obecnej ulicy Ludowej. Był to parterowy budynek z poddaszem użytkowym, posiadał trzy sale lekcyjne i pomieszczenie administracyjne. Szkoła ta była czynna do 1970 roku, kiedy to oddano do użytku nowoczesny budynek szkolny przy ulicy Szkolnej.
W starej szkole w ciągu 40 lat jej funkcjonowania uczyło 12 nauczycieli. Byli to m.in. Jan Fazan, Piotr Wilczyński, Hipolit Zielnica, Maria Grzybowska, Maria i Roman Prostaccy. Z inicjatywy Hipolita Zielnicy założono szkolny zespół teatralny i młodzieżową orkiestrę.
Obecnie w Choroniu działa sześcioklasowa szkoła podstawowa. Budynek dawnej szkoły na Wojnówce został przebudowany i przez szereg lat stanowił magazyn RSP , nie remontowany stopniowo zamieniał się w ruinę. Szkoła w Choroniu posiada swój sztandar, który został nadany w 1928 roku . Sztandar obecnie znajduje się w budynku szkoły przy ulicy Szkolnej.
Źródło : Sitarz Ł., Królak Z., Duda J., Historia wsi Choroń. Zarys., Choroń 2010.